Τι κάνει ένα πρόγραμμα διατροφής επιτυχημένο; Ποιες βασικές αρχές πρέπει να έχει ένα πρόγραμμα διατροφής για να είναι αποτελεσματικό; Τι δεν πρέπει να λείπει από κανένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής; Αν τα παραπάνω ερωτήματα σας απασχολούν δεν έχετε παρά να συνεχίσετε την ανάγνωση. Είστε έτοιμοι να δούμε τις απαντήσεις;
Πρόγραμμα διατροφής: Οι 5 βασικές αρχές
Ασχέτως αν ακολουθείτε ένα πρόγραμμα διατροφής για απώλεια λίπους, ή πρόγραμμα διατροφής για αύξηση μυϊκής μάζας ή ένα υγιεινό πρόγραμμα διατροφής για τη θωράκιση της υγείας υπάρχουν βασικές αρχές που δεν πρέπει να λείπουν από κανένα. Αυτές είναι οι αρχές που θα καθορίσουν κατά πόσο το πρόγραμμα διατροφής που ακολουθείτε θα είναι αποτελεσματικό ή όχι!
1. Εξατομίκευση στο πρόγραμμα διατροφής
Πρώτη βασική αρχή σε ένα πρόγραμμα διατροφής είναι η εξατομίκευση. Γιατί είναι τόσο σημαντικό το πρόγραμμα διατροφής που ακολουθείτε να είναι εξατομικευμένο; Για να σας δώσω την απάντηση πάμε να δούμε τι χρειάζεται για να «βγει» ένα πρόγραμμα διατροφής.
Σωματομετρικά Χαρακτηριστικά
Βάρος
Ύψος
Ανάλυση Σύστασης Σώματος (προαιρετικά)
Μυϊκή μάζα
Ποσοστό λίπους
Ιατρικό ιστορικό
Υπάρχουσες παθήσεις
Παθήσεις στο παρελθόν
Παθήσεις στο οικογενειακό ιστορικό
Έλεγχος αιματολογικών εξετάσεων
Διατροφικό Ιστορικό
Διατροφικές συνήθειες
Διατροφικές προτιμήσεις
Πιθανές διατροφικές αλλεργίες
Συχνότητα κατανάλωσης αλκοόλ, ζάχαρης, κορεσμένων λιπαρών κ.α.
Ιστορικό λήψης φαρμάκων
Φάρμακα που λαμβάνει ή λάμβανε ο διαιτώμενος
Αιτία λήψης
Χρονικό διάστημα λήψης, δοσολογία
Λήψη συμπληρωμάτων διατροφής
Φυσική δραστηριότητα
Είδος άσκησης
Συχνότητα, διάρκεια και ένταση της άσκησης
Προπονητικός όγκος
Όλα τα παραπάνω είναι απαραίτητα για το σωστό σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου προγράμματος διατροφής. Αν το πρόγραμμα διατροφής που ακολουθείτε δε βασίζεται σε όλα τα παραπάνω τότε είναι καταδικασμένο να αποτύχει.
Γιατί χρειάζονται όλα αυτά;
Ο σχεδιασμός ενός προγράμματος διατροφής – διαιτολογίου δεν είναι απλή υπόθεση. Θα σας δώσω μερικά παραδείγματα.
Αρχικά, τα σωματομετρικά χαρακτηριστικά σας δηλαδή, το βάρος, το ύψος, η μυϊκή σας μάζα κλπ. καθορίζουν πόσο γρήγορος είναι ο μεταβολισμός σας. Ο μεταβολισμός αντιπροσωπεύει το 60 – 75% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής δαπάνης. Με πιο απλά λόγια, ο βασικός μεταβολισμός καθορίζει κατά 60-70% πόσες θερμίδες θα δαπανήσετε ημερησίως.
Για το λόγο αυτό όσο πιο σωστά γίνει η λήψη των σωματομετρικών χαρακτηριστικών, τόσο πιο ακριβής θα είναι ο υπολογισμός του βασικού μεταβολισμού και τόσο πιο αποτελεσματικό θα είναι το πλάνο διατροφής που θα λάβετε.
Αν ο υπολογισμός του βασικού μεταβολισμού είναι λανθασμένος το πλάνο σας δε θα είναι αναποτελεσματικό!
Δεύτερον, όσον αφορά το ιατρικό ιστορικό εδώ τα πράγματα είναι ζωτικής σημασίας. Η διατροφή πρέπει πάντα να προσαρμόζεται απόλυτα στις υπάρχουσες παθήσεις του διαιτώμενου. Για παράδειγμα, αν υπάρχει υπέρταση (αυξημένη αρτηριακή πίεση) τότε η ποσότητα νατρίου στη διατροφή θα πρέπει να είναι μειωμένη και υπολογισμένη. Ομοίως, αν υπάρχει καρδιαγγειακή νόσος η ποσότητα και η ποιότητα των λιπαρών πρέπει να είναι κατάλληλα ρυθμισμένη. Αν υπάρχει σιδηροπενική αναιμία η ποσότητα του σιδήρου σε ημερήσια βάση υπολογίζεται με ακρίβεια mg! Το ίδιο ισχύει για δεκάδες άλλες καταστάσεις υγείας και παθήσεις. Άρα,
Αν το πρόγραμμα διατροφής δεν είναι εξατομικευμένο μπορεί να είναι επικίνδυνο για την υγεία!
Τρίτον, σχετικά με το ιστορικό λήψης φαρμάκων είναι γνωστό πως συγκεκριμένα φάρμακα αλληλοεπιδρούν με συγκεκριμένα τρόφιμα! Για παράδειγμα,
Τα πράσινα, φυλλώδη λαχανικά, τα οποία είναι πλούσια σε βιταμίνη Κ, μπορούν να μειώσουν την αποτελεσματικότητα της αντιπηκτικής αγωγής.
Ο χυμός γκρέιπφρουτ επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα απορροφά τις στατίνες (τα φάρμακα για τη ρύθμιση της χοληστερόλης) αλλά και τα αντι-υπερτασικά φάρμακα.
Αυτά είναι δύο μόλις από τα πολλά παραδείγματα που φανερώνουν πως ένα πρόγραμμα διατροφής πρέπει να λαμβάνει υπόψιν του το ιστορικό λήψης φαρμάκων.
Αν το πρόγραμμα διατροφής δεν είναι εξατομικευμένο πιθανόν να οδηγήσει σε επικίνδυνες επιπλοκές!
Όσον αφορά το διατροφικό ιστορικό εδώ τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Θα μπορούσατε να ακολουθήσετε ένα πρόγραμμα διατροφής με τρόφιμα που δε σας αρέσουν; Με τρόφιμα στα οποία δεν έχετε εύκολη πρόσβαση ή στα οποία εμφανίζετε κάποια αλλεργία; Νομίζω πως όχι!
To διατροφικό ιστορικό καθορίζει πόσο θα ακολουθήσετε το πλάνο διατροφής που θα λάβετε!
Τέλος, όσον αφορά τη φυσική δραστηριότητα είναι ιδιαίτερα σημαντικό να ληφθεί υπόψιν στο πλάνο διατροφής σας. Η διάρκεια, η συχνότητα και η ένταση της προπόνησής σας καθορίζει τις θερμίδες του πλάνου σας, το χρονισμό των γευμάτων, την ποσότητα πρωτεΐνης, τον καταμερισμό των θρεπτικών συστατικών στα γεύματα κ.α. Δίχως αυτά, το πρόγραμμα διατροφής σας είναι πιθανό να μην καλύπτει τις ανάγκες σας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μη αποτελεσματική αποκατάσταση, λιγότερες προπονητικές προσαρμογές και μειωμένη απόδοση.
Τα παραπάνω συναινούν στο γεγονός πως η εξατομίκευση είναι πρώτη και επιτακτική αρχή για ένα πλάνο – πρόγραμμα διατροφής. Το πρόγραμμα διατροφής σας λοιπόν πρέπει να είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα σας και σίγουρα δεν μπορεί να είναι «δανικό»….Μπακοπουλος Κωνσταντινος..
0 Σχόλια