Ανάμεσα στην εκγρήγορση και στον ύπνο

Σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Science Advances στις 8/12, υπάρχει μια πολύ μικρή μεταβατική περίοδος, της τάξης του ενός λεπτού, ανάμεσα στην εκγρήγορση και στον ύπνο, η οποία ίσως αποτελεί το «κλειδί» για την ενίσχυση της ικανότητας του εγκεφάλου στην επίλυση προβλημάτων (problem-solving). Είναι εκείνη η περίοδος που δεν είμαστε πλέον ξύπνιοι, οι μύες έχουν χαλαρώσει, και αρχίζουμε να μπαίνουμε στη διαδικασία για να δούμε όνειρα, βλέποντας οράματα που σχετίζονται, συνήθως, με πρόσφατες εμπειρίες μας. Συνήθως, αυτό το στάδιο, το οποίο είναι στάδιο non-REM (non-Rapid Eye Movement) ή Ν1 (1η φάση του ύπνου), περνάει απαρατήρητο, εκτός αν διακοπεί από κάτι. Στην έρευνα αυτή, 103 συμμετέχοντες αφέθηκαν να φτάσουν σε αυτή τη μεταβατική περίοδο ύπνου και αφυπνίστηκαν εκείνη ακριβώς την περίοδο. Αυτό που διαπιστώθηκε, μέσα από τεστ, είναι ότι όσοι αφυπνίστηκαν μετά από τουλάχιστον 15’’ ύπνου σε αυτήν την φάση, είχαν 3πλάσιες πιθανότητες να λύσουν τεστ στα οποία χρειαζόταν κάποιου είδους έμπνευση ή δημιουργικότητα, σε σχέση με αυτούς που έμειναν ξύπνιοι (83% έναντι 30%). Το «πλεονέκτημα» αυτό, εξαφανιζόταν σε όσους αφέθηκαν να εισέλθουν σε βαθύτερα στάδια ύπνου. Μάλιστα λέγεται ότι κάποιοι επιστήμονες και καλλιτέχνες είχαν ανακαλύψει τα πλεονεκτήματα αυτής της κρίσιμης περιόδου λίγο πριν τον βαθύ ύπνο και πειραματίζονταν πάνω σε αυτό. Π.χ. ο Salvador Dali κρατούσε ένα βαρύ μεταλλικό κλειδί λίγο πριν πέσει για ύπνο. Όταν οι μύες του χαλάρωναν, καθώς εισερχόταν σε αυτήν την κρίσιμη φάση, τότε το κλειδί του έπεφτε από τα χέρια, και ο θόρυβος από την πτώση τον αφύπνιζε. Φυσικά, ο βαθύς και αδιάλειπτος ύπνος, είναι απαραίτητος για τον οργανισμό. Εδώ, η έρευνα αναφέρεται στις πιθανές (ευεργετικές) συνέπειες, περιστασιακής διακοπής του ύπνου στην προαναφερθείσα φάση Ν1, κάτι που, λίγο ως πολύ, έχει συμβεί σε όλους, χωρίς να επιδιωχθεί.

Πηγή