Ο υπογράφων έχει πάει σε πολλές συναυλίες μέσα στα χρόνια, απ’ την εποχή που ξεμύτισε για πρώτη φορά απ’ το λαγούμι του. Χθες, είχε την τύχη να δει μια απ’ τις καλύτερες.
Ήταν μια συναυλία που μας ταξίδεψε στις ρίζες ενός από τα σημαντικότερα συγκροτήματα στην ιστορία της μουσικής. Μα δεν έφερε στο όνομά της τον τίτλο του συγκροτήματος. Δεν πούλησε το όνομα και γι’ αυτό δεν συγκέντρωσε κόσμο που θα έρχονταν για το όνομα και μόνο. Σκοπός της ήταν η μουσική, όχι τα φώτα της δημοσιότητας.
Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα συγκρότημα που παρέδιδε μαθήματα ηχητικής αστρονομίας (Astronomy Domine). Καταμεσής της εποχής της ψυχεδέλειας, φέροντας έναν frontman που βιάστηκε ν’ αντικρίσει τη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, περιόδευαν με το ποδήλατό τους (Bike) στους δρόμους ενός ανήσυχου Λονδίνου, σκορπίζοντας κουβάδες ηχοχρωμάτων πάνω σε ανυποψίαστα παιχνιδιάρικα κορίτσια (See Emily Play), κύριους με τριγωνικά γενάκια (Lucifer Sam) και ιδιόμορφους δανδήδες με πολύχρωμες ενδυμασίες (Arnold Lane). Όχι, δεν ήταν μουσική αυτό. Ήταν νότες μεταμφιεσμένες σε καραμέλες και αχνιστά σταφιδωτά ψωμάκια (Candy and a Currant Bun).
Εκείνον τον καιρό η μπάντα πειραματιζόταν άφοβα (Fearless) με μουσικές που έμοιαζαν να εκτινάσσονται πέρα από τη σφαίρα της νοητικής σύλληψης, σε κάποια ακατανόητη στρατόσφαιρα (Interstellar Overdrive). Και αν για τα πλήθη τέτοιοι ήχοι φάνταζαν σαν τοπίο που κρύβουν τα σύννεφα (Obscured By Clouds), το συγκρότημα δεν έχανε τον προσανατολισμό του: γνώριζε καλά τις συντεταγμένες κάποιου μυστηριακού ήλιου (Set The Controls For The Heart Of The Sun) – έναν ήλιο που έμοιαζε σαν μακρινό θεό που ξετυλίγει τις ακτίνες του στις όχθες του ποταμού Νείλου (The Nile Song). Έχτιζε γέφυρες μεταξύ του νοητού και του ασύλληπτου και με την ίδια ευκολία τους έβαζε φωτιά (Burning Bridges). Το νου σου, γιατί ίσως έρθει εκείνη η μέρα που φοβάσαι! (One Of These Days).
Και αν (If) οι πρώτοι δίσκοι του συγκροτήματος φάνταζαν σαν μια χύτρα γεμάτη μυστικά (A Saucerful of Secrets), τέτοιοι πειραματισμοί θα μπορούσαν να συνιστούν μια απόπειρα μετάβασης στα βάθη του ίδιου του δημιουργικού χρόνου, αγγίζοντας τη νηνεμία κάποιας αρχέγονης μήτρας δημιουργίας (Atom Heart Mother) – και αν εδώ βλέπεις αγελάδες να βόσκουν σε λιβάδια, τότε σωστά βλέπεις. Τί είναι, τελικά, η τέχνη, αν όχι μια απόπειρα επανασύνδεσης με εκείνο που είχαμε και χάθηκε (Remember a Day), όταν είδαμε την παιδική μας ηλικία να κάνει φτερά και να πετάει; (Childhood’s End).
Και αν έχασες μια φορά τα φτερά που είχες, η μουσική σου δίνει τα δικά της – και σου λέει: εμπρός, δοκίμασε πάλι να πετάξεις! Τίποτα δεν χάθηκε ακόμα! Όπου και αν βρίσκεσαι, να ξέρεις, θα σε συντροφεύουν οι απόηχοι της δημιουργίας (Echoes). Και θ’ αντηχούν στ’ αυτιά σου σαν πατήματα αρχέγονων τιτάνων, από τον καιρό που τα βουνά ακόμα σχηματίζονταν και η γη ήταν ακόμη νέα…
******
Το χθεσινό λάιβ αποζημίωσε όσους από εμάς αγαπήσαμε το αυθεντικό συγκρότημα, μια φορά κι έναν καιρό. Μπροστάρης του ήταν ο Nick Mason – o ντράμερ εκείνου του θρυλικού συγκροτήματος, παρέα με μια μπάντα υπέροχων μουσικών. Για δυο περίπου ώρες νιώσαμε λες και είχαμε μεταβεί στις αρχές της δεκαετίας του 70. Αυτή δεν ήταν μια συναυλία που απευθυνόταν στις μάζες που γνώρισαν τη μπάντα μέσα από τις μεταγενέστερες δουλειές τους… Ήταν μια συναυλία που απευθυνόταν σε όσους ταξίδεψαν, μια φορά κι έναν καιρό, στη μουσική στρατόσφαιρα των πρώτων τους δίσκων. Πριν γίνουν διάσημοι και ξακουστοί.
Ναι, θα ήταν υπέροχο αν βλέπαμε κάποτε τα εναπομείναντα μέλη του αυθεντικού συγκροτήματος ξανά μαζί. Ακόμα όμως και αν συνέβαινε αυτό, δεν θα ακούγαμε ξανά αυτό το setlist – το οποίο και σημείωσα ήδη, στις παρενθέσεις των πάνω παραγράφων. Γι’ αυτό, εξάλλου, και η χθεσινή συναυλία δεν είχε ανάγκη να πουλήσει το «όνομα». Ένα και μόνο μέλος του αυθεντικού συγκροτήματος, ο κύριος Nick Mason, αρκούσε και με το παραπάνω για να μας χαρίσει υπέροχες στιγμές και να υπενθυμίσει στους νεότερους ποιο είναι το δημιουργικό νόημα της μουσικής – πέρα από τον κόσμο του εμπορίου και της βιομηχανίας.
Εξάλλου, σκέφτομαι, αν γινόταν κάποια επανένωση, μια μέρα, και ερχόταν το συγκρότημα με το «όνομά» του, θα βλέπαμε κάθε καρυδιάς καρύδι να μαζεύεται στο λάιβ. Άνθρωποι που δεν ψάχνονται ιδιαίτερα με τη μουσική και πηγαίνουν εκεί που φωτίζουν τα φώτα της δημοσιότητας και μόνο. Θα πήγαιναν να δουν το «όνομα» και θ’ αγνοούσαν την ουσία. Έχω κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα κατά νου. Πώς να εξηγήσεις σε κόσμο που έμαθε τη μπάντα μόνο μέσα από το “Money” και το “Another Brick In The Wall”, δίσκους όπως το “Meddle”, το “Saucerful of Secrets” και το “Piper At The Gates of Dawn”; Κι εκείνο το ασύλληπτο “Live At Pompeii”…
Σκέψου – κλείνω το κείμενο δίχως να αναφέρω καν το όνομα του αυθεντικού συγκροτήματος. Δεν χρειάζεται. Όποιος κατάλαβε, κατάλαβε. Για τους υπόλοιπους: ποτέ δεν είναι αργά να ανακαλύψετε ένα από τα συγκροτήματα που άλλαξαν την πορεία της μουσικής, μέσα από τη συνολική δισκογραφία και όχι μόνο τα χιτ. Ακούστε τους πρώτους δίσκους της μπάντας, αφουγκραστείτε το πνεύμα των καιρών, δείτε ποιες μπορεί να είναι οι απολήξεις της γνήσιας δημιουργικής ανησυχίας – και να είστε βέβαιοι, μετά απ’ αυτό, πως οι αντιλήψεις σας γύρω από εκείνο που ονομάζουμε «τέχνη» θα μεταμορφωθούν.
Είχα την τύχη να ακούσω τους πρώτους δίσκους του συγκροτήματος όταν ήμουν ακόμα φοιτητής – περιττό να πω πως άλλαξαν τα πάντα για μένα μετά. Τους ευχαριστώ για όσα μου προσέφεραν.
ΥΓ – Μόνο συγκίνηση να βλέπεις τον Nick Mason ν’ αναφέρεται με σεβασμό στον Richard Wright και τον Syd Barrett – κι ενώ δέσποζε πίσω του ένα πελώριο πορτραίτο του Syd.
ΥΓ2 – Γραπτούς χαιρετισμούς στην άγνωστη όμορφη κοπέλα που στεκόταν στ’ αριστερά μου, στη διάρκεια του λάιβ – και απολάμβανα το λίκνισμά της στον ρυθμό της μουσικής. Σα να μην έφτανε η μουσική από μόνη της. Αυτό είναι η τέχνη, στην ολοκληρωμένη της έκφραση, κύριοι.
Στον απόηχο των μουσικών μυστικών του Nick Mason
0 Σχόλια